Wat zijn ATMPs?

ATMP staat voor Advanced Therapy Medicinal Product, waarmee een geneesmiddel bedoeld wordt dat met geavanceerde technieken gemaakt wordt. Technieken die hiervoor gebruikt worden zijn bijvoorbeeld celtherapie en gentherapie. Hierbij worden genen of levende cellen gebruikt om ziekten te behandelen of voorkomen. Deze geneesmiddelen worden vaak ingezet voor de behandeling van ernstige aandoeningen waar traditionele behandelingen niet effectief zijn gebleken. ATMPs kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om beschadigde weefsels te herstellen, genetische afwijkingen te corrigeren of het immuunsysteem te versterken. Ze worden gezien als veelbelovend voor de behandeling van zeldzame ziekten en andere moeilijk te behandelen aandoeningen zoals kanker en auto-immuunziekten. ATMPs worden vaak op maat gemaakt met behulp van de eigen cellen van een patiënt. Bovendien hebben ATMPs het potentieel om langdurige effecten te bieden met slechts één behandeling.

Waarom is het moeilijk om ATMPs bij de patiënt te krijgen?

Hoewel de resultaten uit onderzoek naar ATMPs hoopvol zijn, worden deze geneesmiddelen nog niet op grote schaal ingezet voor behandelingen. Dit komt omdat de ontwikkeling grote uitdagingen meebrengt op allerlei gebieden. Ten eerste gaat het om relatief nieuwe geneesmiddelen waarvan de effectiviteit en veiligheid nog uitvoerig worden onderzocht en continu verbeterd. Daarnaast zijn ingewikkelde wetten en regels van toepassing op het maken van ATMPs, vooral omdat elke ATMP uniek is. Omdat de ontwikkelingen rondom ATMPs zo snel gaan, loopt de regelgeving hier soms ook per definitie op achter. Verder zijn veel verschillende partijen betrokken bij de ontwikkeling van ATMPs, waaronder onderzoekers, artsen, apothekers, regelgevers, instanties die gaan over vergoedingen, en meer. Dit maakt het geheel ingewikkeld.

Wat doet DARE-NL om dit aan te pakken?

Om ATMPs beter en sneller bij de patiënt te krijgen, bundelen alle academische ATMP ziekenhuizen en onderzoeksinstituten hun kennis en expertise. Binnen dit consortium delen zij kennis, informatie en materialen om de ontwikkeling en productie van ATMPs voor de behandeling van kanker te versnellen. Daarnaast vertegenwoordigt DARE-NL ook één stem richting instanties die wetten en regels maken en vergoedingen bepalen. Om dit te ondersteunen heeft het KWF 5,3 miljoen euro toegekend aan DARE-NL.

Wil je meer weten over ATMPs?

Onderstaande filmpjes geven informatie over specifieke onderwerpen:

Mis je informatie? Laat het ons weten, dan gaan we hiermee aan de slag!

Wil je als patiënt zelf betrokken worden bij onderzoek naar nieuwe medicijnen tegen kanker?

Het Patient Perspectief Programma ontwikkeld door Oncode Institute biedt de gelegenheid om van dichtbij te zien hoe kanker onderzoek werkt. Als je aan dit programma deelneemt, loop je een aantal keer per jaar mee met verschillende onderzoekers. Zij laten zien hoe ze bijvoorbeeld nieuwe geneesmiddelen tegen kanker onderzoeken in hun laboratoria. Daarnaast zijn ze erg benieuwd naar het perspectief van jou als patiënt. Ga voor meer informatie naar https://oncodeinstitute.nl/patienten/het-oncode-pati%C3%ABnt-perspectief-programma.